بررسی استانداردهای به‌کار رفته در توصیف نسخ‏ خطی در پایگاه‏‌های اطلاعاتی پیوسته نسخ خطی اسلامی

Authors

  • غلامرضا فدایی استاد علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه تهران
  • مجید نبوی دانشجوی دکترای پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات
  • نادر نقشینه استادیار علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه تهران
Abstract:

هدف: هدف از مقاله حاضر، بررسی میزان یکدستی در توصیف نسخه‏‌های خطی در پایگاه‏‌های نسخ ‏خطی اسلامی از سه منظر فهرستنویسی، یکدستی عناوین، موضوعات و نام مؤلفان وکاتبان، و همچنین استانداردهای ابرداده‏ای است. روش/رویکرد ‏پژوهش: برای رسیدن به هدف مذکور، از روش پیمایش توصیفی استفاده شده است به این صورت که در ابتدا پایگاه‏‌های اطلاعاتی نسخ ‏خطی اسلامی شناسایی و سپس از طریق مکاتبه با افراد مطلع در این پایگاه‏‌ها، و همچنین بررسی گزارشات و مقالات منتشرشده در زمینه ایجاد و توسعه پایگاه‏‌های مربوطه، اطلاعات 17 پایگاه اطلاعاتی نسخ ‏خطی اسلامی در زمینه توصیف منابع، گردآوری شد. یافته‌ها: یافته‏‌های پژوهش نشان می‌‏دهد که پایگاه‏‌های اطلاعاتی مورد بررسی در بخش فهرستنویسی از استانداردهای آنگلوامریکن و AMREMM، و در بخش استاندارد ابرداده‏‌ا‌ی بیشتر از استاندارد تی.ایی.آی استفاده کرده‏‌اند. در زمینه استفاده از منابع استاندارد یکدست‏‌سازی موضوعات، و نام مؤلفان و کاتبان، از منابع پراکنده‌‏ای استفاده شده است. نتیجه‌گیری: در زمینه توصیف نسخه‏‌های خطی در پایگاه‌‏های اطلاعاتی نسخ‏ خطی اسلامی، یکدستی در ارائه مطالب نسخه‏‌ها و همچنین استفاده از استانداردهای توصیف کتابشناختی در سطحح بسیار پایین است و از این رو نیازمند توجه و اهتمام بیشتر به این بخش هستیم.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی استانداردهای به کاررفته در توصیف نسخ‏ خطی در پایگاه‏های اطلاعاتی پیوسته نسخ خطی اسلامی

هدف: هدف از مقاله حاضر، بررسی میزان یکدستی در توصیف نسخه‏های خطی در پایگاه‏های نسخ‏خطی اسلامی از سه منظر فهرستنویسی، یکدستی عناوین، موضوعات و نام مؤلفان وکاتبان، و همچنین استانداردهای ابرداده‏ای است. روش/رویکرد ‏پژوهش: برای رسیدن به هدف مذکور، از روش پیمایش توصیفی استفاده شده است به این صورت که در ابتدا پایگاه‏های اطلاعاتی نسخ‏خطی اسلامی شناسایی و سپس از طریق مکاتبه با افراد مطلع در این پایگاه‏...

full text

سهم دانشمندان ایرانی در تألیف نسخ خطی عربی طب اسلامی

سابقه و هدف: هر چند که خدمات علمی برجسته ایرانیان در دوران پس از اسلام بر کسی پوشیده نیست، اما به دلیل این که نگارش متون علمی در آن دوران به زبان عربی بوده است، تفکیک سهم ایرانیان و اعراب در رشد و توسعه طب سنتی اسلامی بدون انجام پژوهش های دقیق ممکن نخواهد بود. از همین  رو پژوهش حاضر به بررسی سهم دانشمندان ایرانی در تألیف نسخ خطی عربی در طب اسلامی می پردازد. مواد و روش ها: تحقیق به روش مطالعه کت...

full text

نسخ خطی و فهرست‏نویسی آن در ایران

هدف: این پژوهش به بررسی تولید نسخ خطی و فهرست نگاری آن در قلمرو فرهنگ و تمدن اسلامی- ایرانی است. روش: پژوهش حاضر به روش پیمایشی و به صورت مطالعات کتابخانه‌ای انجام گرفته است. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که در تولید نسخ خطی انگیزه‌های گوناگونی از جمله انگیزه مذهبی، فرهنگی و اقتصادی دخیل بوده است. در زمینه سازماندهی نیز اساتید برجسته فهرست‏نگار ایرانی با سه شیوه سنتی، میانه و مدرن به فهرست‏ن...

full text

وضعیت خدمات‌دهی در بخش نسخ خطی کتابخانه‌ها

هدف: وضعیت خدمات‌دهی بخش نسخ خطی کتابخانه‌های ملی، مجلس، آستان قدس رضوی، و کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران. روش‌شناسی: در این پیمایش برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه پژوهشگرساخته استفاده شد. یافته‌ها: در همه کتابخانه‌ها بیشترین درصد مراجعان کسانی هستند که هر از گاهی برای تصحیح نسخه خطی و یا تهیه مقاله به کتابخانه مراجعه می‌کنند. میزان رضایت از ساعات کاری کتابخانه‌های مختلف تقریباً با هم مشابه بود، ...

full text

کاربرد گونه‌شناسی در تعیین اصالت نسخ خطی

«گونه شناسی» شناخت کاربردهای زبان فارسی است در حوزه‌های جغرافیایی و دوره‌های مختلف، و تطبیق آن با متون فارسی. با سنجش مقوله‌های مختلف زبانی و بیانی هر متن با متون دیگر می‌توان به مجموعه‌ای از هم خوانی‌ها دست یافت، که همین همخوانی‌ها اساس کار در گونه شناسی است. بنا بر اصل گونه شناسی، هر دست نوشت ویژگیهای زبانی و فرهنگی حوزة خویش را دارد و در صورت آمیزش آنها، ویژگیهای سبکی هر کدام از دست نوشته‌ها...

full text

فهرست نامه‌های نسخ خطی فارسی در هند

نسخ خطی از مهم ترین ارکان فرهنگی بشر و نشانگر تاریخ و تمدن یک سرزمین از زوایای مختلف می­باشند. از آن­جا که زبان فارسی بیش از چهارصد سال زبان رسمی شبه قارّه­ی هند بوده، نسخ خطی فارسی بسیار زیادی در کتابخانه­ها و مراکز اسناد این کشور یافت می­شود که هریک از این آثار، میراث ارزشمندِ فرهنگی و تاریخی شبه قاره و ایران به شمار می­آیند. از این رو با در نظر گرفتن گستره­ی زبان و ادب فارسی در هند و با هدف صی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 25  issue 2

pages  22- 33

publication date 2014-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023